یکی از بهترین هدایایی که میتوانیم به فرزندان خود بدهیم، زمانی برای بازی کردن است. هم اینکه به همراه آنها بازی کنید و هم اینکه آنها قارد باشند به تنهایی بازی کنند، اهمیت دارد. اما یافتن وقت کافی برای این کار، برای بسیاری از والدین دشوار است مخصوصاً برای والدینی که هر دو شاغل هستند و وقت کافی برای چنین اموری ندارد. در این مطلب میخواهیم بگوییم که چرا بازی کردن بسیار مهم است و امری نیست که اختیاری باشد. همراه دانشگاه زندگی باشید.
بازی کردن این قدر در توسعه شخصیتی بچهها اهمیت دارد که کمیته سازمان ملل متحد، برخورداری از آن را حق اولیه هر کودکی دانسته است. بازی کردن برای بچهها یا داشتن وقت کافی و مناسب برای بزرگترها، برای سلامت شناختی، فیزیکی، اجتماعی و احساسی، بسیار مهم است و حتماً باید به آن توجه شود. البته باید اشاره کنیم که بازی کردن به عنوان یک خانواده و در کنار یکدیگر، موجی از شادی و عشق و ارتباط عاطفی عمیق را به وجود میآورد.
بازی کردن برای سلامت مغز مهم است: 75 درصد توسعه مغزی پس از تولد فرزند رخ میدهد، یعنی مابین تولد تا 20 سالگی. بازی کردن در کودکی، باعث تحریک مغز و ایجاد ارتباط گسترده میان سلولهای مغزی میشود. این موضوع باعث میشود مهارتهای حرکتی کودک مانند راه رفتن، دویدن، پریدن و حرکات دیگر، توسعه پیدا کنند. بازی کردن در دوران نوجوانی موجب میشود ارتباطات مغزی حتی بیشتر از قبل توسعه یابد، به ویژه در لوب جلویی مغز که مرکز نقشهریزی و تصمیم گیری است. بنابراین سود این کار، در آیندهی فرد مشخص میشود.
بازی موجب برانگیخته شدن خلاقیت و تخیل میشود: تحقیقات نشان میدهند، کودکانی که در برای استفاده از تخیل تشویق شدهاند، در دوران بزرگسالی از خلاقیت بیشتری برخوردار هستند. قطعاً این مورد در هنر بسیار اهمیت دارد، اما خلاقیت فقط به موضوعات هنری مربوط نمیشود. زیرا افراد به وسیله خلاقیت میتوانند راههایی جدید برای انجام کارها و خلق محصولات پیدا کنند و زندگی بهتری داشته باشند.
بازی کردن قابلیت اجرایی و عملی مغز را توسعه میدهد: قابلیت اجرایی، مغز ما را قادر میسازد تا زمان و توجه خود را مدیریت کنیم، بتوانیم برنامهریزی کنیم و کارها را بر اساس نظم و ترتیب انجام دهیم، جزئیات را به خاطر بیاوریم و متوجه شویم در شرایط مختلف، چه حرفی مناسب است. این قابلیت در دوران کودکی، باعث میشود با استفاده از تجربیات گذشته، بر احساسات خود کنترل داشته باشیم و بدانیم در زمان حال، انجام چه کاری بهتر است.
در واقع این قابلیت به کنترل کردن خود و رعایت نظم مربوط میشود. همچنین بچههایی که قابلیت اجرایی در آنها توسعه یافته، نتایج بهتری در مدرسه کسب میکنند، با دیگران برخورد بهتری دارند و تصمیمات خوبی در زندگی میگیرند. باور کنید که بازی کردن، لوب جلویی مغز را تمرین میدهد و توانایی آن را بهبود میبخشد!
علاوه بر این؛ بازی کردن «تئوری ذهن» کودک را توسعه میدهد: تئوری ذهن توانایی قرار دادن خود به جای فردی دیگر است. تظاهر کردن و خود را به جای دیگران قرار دادن، نوعی بازی کردن محسوب میشود که در آن، کودک خود را جای افراد دیگر قرار میدهد و سعی میکند کار آنها را انجام دهد. حضور در این بازیها، نیاز به درک تفکرات و احساسات همبازیها دارد. بنابراین بچههایی که این بازیها را تجربه میکنند، حس همدلی بهتری نسبت به افراد دیگر دارند و توانایی برقراری ارتباطشان با آنها افزایش مییابد.
نقش والدین در بازی کردن و توسعه مهارتهای فرزند
مهارتهای ارتباطی، اصلاح احساسات، تفکر انعطافپذیر و قابلیت برقراری ارتباط با دیگران و همچنین جرئت یافتن برای امتحان و کشف چیزهای جدید، کلیدهای داشتن یک زندگی موفق هستند. حالا میخواهیم بگوییم که والدین چه نقشی در توسعه این مهارتها دارند.
کودک را به بازی کردن ترغیب کنید: والدین باید بازی کردن «آزادانه» را ترغیب کنند و منظور این است که کودک باید هنگام بازی آزاد باشد و محدودیت خاصی برای او در نظر گرفته نشود. البته مهم است که بازیها، تجربیاتی آموزنده باشند و به آنها یاد دهند که چطور به صورت تیمی، همکاری کنند. هنگامی که کودک در فوتبال، ارکستر و هرگونه فعالیت تیمی و سازمانیافته شرکت کند، یاد میگیرد چگونه برای رسیدن به هدفی واحد با افراد دیگر به همکاری بپردازد.
مهم است که والدین، کودک را در فعالیتهای بیش از حد شرکت ندهند و شرایط طوری نباشد که کودک وقتی برای همراه بودن با دوستانش و داشتن وقت آزاد، محروم شود. بنابراین بهتر است کمی به او آزادی دهید تا فعالیتهای موردعلاقهاش را انجام دهد. اگر کودک تمام وقتش را در فعالیتهای ورزشی و کلاسهای مختلف بگذراند، در نهایت نمیداند که چگونه باید خود را سرگرم کنند. بچههایی که تمام روز مشغول فعالیت هستند، وقتی برای بهرهگیری از خلاقیت ندارند.
علاوه بر این، هنگامی که والدین کارهایی که باید در اوقات فراغت کودک انجام شود را مشخص میکنند و قوانینی برای آن تعیین میکنند، آنها را از فراگیری تعدادی از مهمترین مهارتهای اجتماعی محروم میکنند. بازی آزادانه، این شانس را در اختیار کودک میگذارد که همکاری و تعامل با کودکان دیگر را یاد بگیرد.
همچنین بخوانید:
قبل از خرید برای کودک، فکر کنید: قرار نیست برای بازی آزادانه، پولی خرج کنید. در مقابل وسوسه خرید جدیدترین بازی ویدیویی، اسباببازی یا لباسهای زیبا، مقاوم باشید. به کودک بگویید که برخی وسایل بازیاش را با چیزهای موجود در خانه بسازد و بدین ترتیب خلاقیت او نیز افزایش مییابد و این موضوع در آینده، سودمند است.
به همراه کودک خود بازی کنید: همان طور که گفتیم، بازی کردن باعث ارتباط بهتر میان اعضای خانواده میشود. هنگامی که هر کدام از اعضای خانواده، به نحوی مشغول سرگرم کردن خودش است، زمانی برای گذراندن اوقات خوش به همراه یکدیگر وجود ندارد. اما اگر سعی کنید به همراه یکدیگر بازیها را انجام دهید، میتوانید در کنار هم بخندید و لذت ببرید و حس بهتری نسبت به خودتان و بقیه خانواده داشته باشید.
بازی کردن همراه کودکان، مزایای دیگری هم دارد زیرا میتوانید در حین بازی، نکاتی را به او بیاموزید و رفتار و مهارت حل مسئله را در او بهبود دهید. در هنگام بازی میتوان به فرزند یاد داد که چگونه در نوبت قرار بگیرد، از قوانین تبعیت کند و هنگام پیروزی متواضع و هنگام شکست، مهربان و بخشنده باشد. همچنین این موضوع در همکاری و صحبت کردن تاثیرگذار است و وقتی تمام خانواده کنار یکدیگر قرار میگیرند، میتوانند از حمایت یکدیگر برخوردار شوند.
پس چند ساعتی تلویزیون را خاموش کنید و چند باری در هفته، با کودک بازیهای مختلف را امتحان کنید. میتوانید به سراغ مار و پله بروید یا هر بازی که دوست دارید را امتحان کنید. تجربهای شاد و مفرح داشته باشید. بازیهایی مانند قایم باشک برای بچههای کوچک و پانتومیم برای بزرگترها مناسب است.
منبع:دانشگاه زندگی